De begroting 2022 is uitgewerkt op basis van de kadernota 2022 die gekenmerkt werd door grote (financiële) onzekerheden en aanzienlijke tekorten in alle jaarschijven. Nadat het (positieve) effect van de meicirculaire 2021 bekend was en de arbitragecommissie een uitspraak had gedaan over de extra toe te kennen jeugdmiddelen voor 2022, is de raadsinformatiebrief ‘Ontwikkelingen na kadernota 2022 en geactualiseerd financieel meerjarenperspectief’ verstuurd met daarin het bijgestelde financiële beeld. Het daarin gepresenteerde saldo is het vertrekpunt voor de analyse van het uiteindelijke begrotingssaldo 2022.
Het effect van de septembercirculaire 2021 is niet in de begroting verwerkt. Deze circulaire is nog niet gepubliceerd op het moment van het opstellen van de begroting en is formeel geen toetsingscriterium. De provincie weegt deze wel mee in haar oordeel over het financieel toezicht. Over de septembercirculaire komt een raadsinformatiebrief die voor de raad beschikbaar is op het moment dat besluitvorming over de begroting aan de orde is.
Tijdens het opstellen van een begroting gedurende de zomermaanden komen onderwerpen aan de orde die nog een financiële vertaling in de begroting moeten krijgen. Daarnaast maakt de gemeente financiële doorrekeningen die het begrotingssaldo beïnvloeden. Na het verwerken van deze aanpassingen is de begroting 2022 sluitend. De overige jaren in het meerjarenperspectief laten nog wel een tekort zien. Het positieve saldo 2022 bedraagt €1.754.000 Ten opzichte van het eerder gepresenteerde saldo voor 2022 is dit € 782.000 gunstiger.
In de onderstaande tabel staan de belangrijkste mutaties (groter dan € 25.000) die uiteindelijk leiden tot het saldo van de (meerjaren-) begroting 2022-2025.
Het college stelt om meerdere redenen voor om terughoudend om te gaan met het begrotingsoverschot 2022. In de eerste plaats draagt een positief begrotingsoverschot bij aan het verminderen van de schulden (zie aanbeveling uit het rapport over de financiële scan). Daarnaast is er nog steeds sprake van een situatie met grote (financiële) onzekerheden, COVID-19 en de valwind zijn hier voorbeelden van.
Bedragen x € 1.000 | |||||||||
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | ||||||
1 | Financieel meerjarenperspectief kadernota 2022-2025 | -3.366 | N | -4.794 | N | -5.236 | N | -4.376 | N |
2 | Meicirculaire 2021 (RIB) | 929 | V | 534 | V | 203 | V | - | |
3 | Saldo meerjarenbegroting incl. meicirculaire 2021 | -2.437 | N | -4.260 | N | -5.033 | N | -4.376 | N |
4 | Mutaties Aangepaste RIB Ontwikkelingen na kadernota en meicirc. | 3.409 | V | 3.081 | V | 2.722 | V | 2.444 | V |
5 | Voorlopig saldo Begroting 2022 en fin. mjp. in RIB | 972 | V | -1.179 | N | -2.311 | N | -1.932 | N |
Mutaties begroting 2022 | |||||||||
6 | Saldo begraven, riolering en afval | 160 | V | -40 | N | -183 | N | -47 | N |
7 | Bijstelling ruimte onder het BTW compensatiefondsplafond | -168 | N | -168 | N | - | - | ||
8 | Aanpassing voorlopig bedrag extra jeugdmiddelen (arbitragecommissie) | - | -774 | N | -727 | N | -669 | N | |
9 | Salarissen en kostenverdeling | 351 | V | 373 | V | 585 | V | 576 | V |
10 | Actualisatie indexeringen t.o.v. kadernota | 374 | V | 378 | V | 380 | V | 379 | V |
11 | Actualisatie MPG en correcties grondexploitaties en AOK's | 120 | V | 31 | V | -2 | N | -4 | N |
12 | Extra via leges te verhalen kosten | 116 | V | 116 | V | 116 | V | 116 | V |
13 | Software backoffice | 37 | V | 40 | V | 40 | V | 40 | V |
14 | Lease electrische voertuigen | -26 | N | -26 | N | -26 | N | -26 | N |
15 | Aanpassen renteomslag | -109 | N | -139 | N | -49 | N | -199 | N |
16 | Bijstelling Wet open overheid | -25 | N | -40 | N | -40 | N | -40 | N |
17 | Diverse kleine verschillen | -47 | N | -50 | N | -49 | N | -49 | N |
Totaal ontwikkelingen in begrotingstraject | 782 | V | -298 | N | 44 | V | 77 | V | |
18 | Saldo Begroting 2022 en fin. mjp. | 1.754 | V | -1.477 | N | -2.267 | N | -1.855 | N |
19 | Incidentele baten en lasten | -1.827 | N | -590 | N | -439 | N | -485 | N |
20 | Financieel meerjarenperspectief structureel (toets provincie) | 3.581 | V | -887 | N | -1.829 | N | -1.371 | N |
Regels 1 t/m 5 "Voorlopig saldo begroting 2022" zijn overgenomen uit raadsinformatiebrief nr. 1604, "Ontwikkelingen na kadernota 2022 en geactualiseerd financieel meerjarenperspectief", met voor 2022 een positief saldo van € 0,97 miljoen.
6. Saldo begraven, riolering en afval
Ontwikkelingen van de lasten, sinds het opstellen van de meerjarenbegroting 2021/2024, zorgen voor een verschil dat niet meer tussentijds tot een aanpassing van de inkomsten heeft geleid. Dit wordt gecorrigeerd in de begroting 2022.
7. Bijstelling ruimte onder het BTW compensatiefondsplafond.
In de (aangepaste) RIB ‘Ontwikkelingen na kadernota 2022 en geactualiseerd financieel meerjarenperspectief’ (nr. 1604) staat de verwachting dat de ruimte onder het BTW compensatiefonds toeneemt als gevolg van onderbestedingen door COVID-19. De gemeente hield op basis van de afrekening over 2020 rekening met een verdubbeling van het bedrag dat genoemd is in de septembercirculaire 2020. De inschatting was toen dat de onderbestedingen een na-ijleffect hebben en zich ook voordoen in 2021 en 2022 (afrekening in 2022 en 2023). De meest recente cijfers laten echter een krachtig herstel van de economie zien. Om die reden gaat de gemeente niet langer uit van een grotere ruimte onder het BTW compensatiefondsplafond in 2022 en 2023 door onderbestedingen.
8. Aanpassing voorlopig bedrag extra jeugdmiddelen (arbitragecommissie)
Na het versturen van de RIB 1604 hebben Rijk, VNG en IPO afgesproken dat de gemeenten in de jaarschijven 2023 tot en met 2025 van de meerjarenbegroting de bedragen als stelpost mogen opnemen voor een maximum van 75% van het deel dat de gemeenten op basis van de verdeling zouden krijgen. De uitwerking van deze afspraak leidt tot een aanpassing van de eerdergenoemde bedragen, waardoor er voorzichtig wordt geraamd op dit onderdeel.
9. Salarissen en kostenverdeling
De salarissen zijn verwerkt volgens de uitgangspunten van de kadernota 2022 inclusief een percentage voor te verwachten CAO-ontwikkeling. Mutaties in de personele bezetting, het vervallen van tijdelijke formatieplaatsen en verschillen in premies en vergoedingen zorgen voor een verschil van € 236.000. Daarnaast vindt er een verschuiving plaats van personeelskosten die als directe lasten op de exploitatie drukken naar de investeringen zoals is vastgelegd in de nota activa, waarderen en afschrijven van € 115.000.
10. Actualisatie indexeringen ten opzichte van de kadernota
Bij het opstellen van de kadernota waren nog niet alle index-percentages bekend. Inmiddels zijn deze wel beschikbaar en doorrekening zorgt voor een lager benodigd bedrag voor indexatie. Daarnaast is de indexering van de baten in de kadernota niet correct opgenomen. Dit is hersteld.
11. Actualisering MPG per 1-1-2021 en correctie grondexploitaties en anterieure overeenkomsten
Het effect van het actualiseren van het MPG per 1-1-2021 is in de begroting verwerkt. Daarnaast bleek er na het boeken van de kostenverdeling een nadelig saldo van € 31.000 ontstaan op de grondexploitaties en anterieure overeenkomsten (AOK’s).
12. Extra via leges te verhalen kosten
Het product vergunningen, ofwel leges bouwvergunningen moeten 100% kostendekkend zijn. Door het opnemen van de uitbreiding casemanager omgevingsverzoeken (kadernota 2022) en de daarmee samenhangende extra overheadkosten daalde de kostendekkendheid onder de 100%. Door de leges te verhogen, hersteld zich dit naar 100%.
13. Software backoffice
In de kadernota is de aanschaf van een abonnement op een online kennisbank opgenomen in het kader van verbetering kwaliteit en efficiëntie van werkprocessen, zowel bij de Stichting sociale dorpsteams als de eigen backoffice. Gebleken is dat er toch dekking kan worden gevonden binnen de twee beleidsvelden waarvoor de kennisbank wordt gebruikt, namelijk Wmo begeleiding en Jeugdwerk.
14. Lease elektrische voertuigen
Zes voertuigen die nu nog op benzine of diesel rijden en die op de vervangingsinvesteringslijst staan, schaft de gemeente niet meer aan in eigen bezit. Vanaf 2022 leaset zij duurzame uitvoeringen van elektrisch (5x) en groen gas (1x). Tegenover de leasetermijnen staat een vermindering van de kapitaallasten.
15. Aanpassen rente-omslag
De dalende rentepercentages op de kapitaalmarkt, zorgen voor de daling van de rente-omslag. Dit betekent niet alleen dat de gemeente lagere percentages betalen over opgenomen geldleningen, maar ook dat de gemeente minder rente toerekent aan grondexploitaties, activa en producten.
16. Bijstellen Wet Open Overheid
De administratieve verwerking van het beschikbaar stellen van de middelen voor de Wet open overheid (Woo) uit de kadernota zorgt voor een verschil ten opzichte van het in de RIB 1604 vermelde bedrag.
17. Diverse kleine afwijkingen
Dit is het saldo van meerdere, niet expliciet benoemde afwijkingen kleiner dan € 25.000.
18. Saldo begroting 2022-2025
De bovengenoemde ontwikkelingen leiden tot een begrotingssaldo dat, behalve in 2023, in alle jaarschijven hoger is dan eerder werd verwacht. Na correctie van deze reeks voor de incidentele effecten (regel 21) ontstaat het structureel (materieel) saldo van de begroting (regel 22).
19. Incidentele baten en lasten
De bijlage ‘Geraamde incidentele baten en lasten’ bevat een specificatie van deze posten.
20. Financieel meerjarenperspectief structureel
Het begrotingssaldo, gecorrigeerd voor de incidentele baten en lasten, is van belang om te bepalen of de begroting structureel in evenwicht is, wat betekent dat de gemeente ook op langere termijn de lasten kan dragen. De provincie toetst op dit saldo.