Paragrafen

Onderhoud Kapitaalgoederen

Onderhoud Kapitaalgoederen

Inleiding

Onze gemeente heeft een oppervlakte van 13.140 hectare, waarvan 12.949 hectare land en 191 hectare oppervlakte binnenwater. Het grootste deel van de gemeente is particulier grondbezit. Een klein gedeelte is in eigendom en/of beheer bij de gemeente. Het grootste deel hiervan is openbare ruimte.

Dit onderdeel gaat met name in op de onderhoudstoestand van deze openbare ruimte en de kosten van wegen, riolering , openbaar groen en dergelijke. Onderhoud van deze zogeheten kapitaalgoederen beslaat een substantieel deel van de begroting. Een goed overzicht is daarom van belang voor een juist inzicht in de financiële positie.

Het beheer van de openbare ruimte van onze gemeente is ondergebracht in de volgende categorieën van kapitaalgoederen: - wegen - civieltechnische kunstwerken - openbare verlichting - openbaar groen - speelvoorzieningen - riolering en water - gebouwen, waaronder schoolgebouwen - buitensportcomplexen - begraafplaatsen - kunstwerken (cultuur). Aan al deze goederen wordt jaarlijks onderhoud verricht. Als openbare ruimte vervangen moet worden, worden er middelen opgenomen in het Meerjareninvesteringsplan. De afgelopen jaren heeft de gemeente een sober basisniveau gehanteerd qua onderhoud en zich voornamelijk gericht op het voorkomen van onveilige situaties en schades. Om te zorgen dat onze kapitaalgoederen hun waarde niet verliezen is de komende jaren meer nodig De gemeente heeft nieuwe beheerplannen opgesteld waar dit in wordt gewaarborgd. Daarin is ook gekeken naar nieuwe technieken en vooral ook naar het integraal en zo duurzaam mogelijk uitvoeren van werken.

In 2020 zijn de nieuwe Beheerplannen Utrechtse Heuvelrug vastgesteld. Aanvullend is onlangs het Afwegingskader wegbeheer en de herallocatie van de bijbehorende budgetten vastgesteld. In de beheerplannen zijn extra middelen aangevraagd voor de producten wegen, verkeersinstallaties, civiele kunstwerken en openbaar groen. Dit betreft zowel exploitatiebudgetten voor regulier onderhoud en vervangingsinvesteringen. Deze extra middelen zijn vanaf 2021 in de begroting opgenomen.

Kerngegevens gemeente Utrechtse Heuvelrug

Omschrijving

Aantal

Wegen (inclusief trottoirs en fietspaden) in m2

2.516.100

Civieltechnische kunstwerken

131

Lichtmasten

8.300

Verkeersregelinstallaties (verkeerslichten)

8

Verkeersborden

4.040

Straatnaamborden

1.920

Riolering in km

422

Bergbezinkvoorzieningen

9

Rioolpompen en -gemalen

717

Wateroppervlak in bebouwd gebied in m2

58.000

Buitensportcomplexen

10

Bos- en natuurterrein in ha

248

Openbaar groen in ha

220

Bomen (exclusief bossen en bosstroken)

47.500

Speeltoestellen

292

Speelplaatsen

90

Begraafplaatsen

9

Culturele kunstwerken

38

Scholen

34

Overige gebouwen

75

Het Kwaliteitsplan Beheer Openbare Ruimte uit 2009 legt in principe de basis voor de ontwikkeling van kwaliteit gestuurd beheer. We leggen de uitgangspunten voor de kwaliteit vast in de beheersystemen en beschrijven het onderhoud zoveel mogelijk in beeldbestekken. In de afgelopen jaren hebben we gezien dat er veel bezuinigingen en areaaluitbreidingen zijn geweest zonder dat daarop de kwalitatieve ambities zijn bijgesteld. Om de discrepantie tussen middelen en ambities goed in beeld te brengen zijn recent beheerplannen opgesteld, en is per werksoort in beeld gebracht welke (aanvullende) middelen nodig zijn om het minimale onderhoudsniveau te kunnen waarborgen. Bij de begroting 2021-2024 is bepaald om voor onderhoud in vier jaar naar toe te groeien naar het gewenste niveau, en het jaarlijkse investeringsbudget in één keer op het vereiste niveau te brengen. De kapitaallasten voor deze investeringen waren berekend door uit te gaan van de door de raad vastgestelde afschrijvingstermijnen. Voor bijvoorbeeld wegen is dit 50 jaar. Dit zou betekenen dat het gehele wegennet eens in de 50 jaar volledig moet worden vervangen. Op basis van de ervaringen van de afgelopen decennia is het beeld dat dit niet aan de orde is en dat de levensduur (veel) langer is. Als uitgangspunt voor de jaarlijks benodigde investeringsbedragen is in de nieuwe beheerstrategie en  plannen daarom ook een langere levensduur gehanteerd. Dit heeft geleid tot een berekend investeringsbedrag, waarvan de inschatting is dat dit bedrag voldoende is in relatie tot de huidige onderhoudsstaat van het wegennet inclusief de vastgestelde achterstanden in onderhoud (€ 4 mln.). Op dit moment kan echter nog niet precies worden onderbouwd wat de levensduur van de verschillende wegen is. Om deze reden is nog niet aan de raad voorgesteld om de nieuwe afschrijvingstermijnen vast te stellen. Daarvoor zijn studies nodig naar de ondergrond en wegenbelasting, en zal systematisch in beeld moeten worden gebracht hoe de onderhoudsstaat zich naar verwachting gaat ontwikkelen en hoe de onderhoudscyclus van deze wegen eruit moet zien. Dat is een tijdsintensief en kostbaar project dat in 2022 wordt afgerond In 2023 zal dan op een onderbouwde wijze duidelijk zijn wat de benodigde investeringsbedragen zijn voor de nieuwe beheersstrategie. Dit kan leiden tot het inzicht dat de investeringsbudgetten en afschrijvingstermijnen moeten worden aangepast. Voor de onderwerpen waar dit wettelijk verplicht is, is bij de beheerplannen gekozen voor het C niveau. Dat wil zeggen voor het niveau waarop er net geen kapitaalsvernietiging plaatsvindt. Voor die onderwerpen waarvoor dit niet wettelijk verplicht is, is gekozen voor een `fictief` C- niveau. In het bijzonder geldt dit voor het schoonhouden van de buitenruimte, voor het meubilair, voor het bos en voor speelvoorzieningen. De middelen die nu in de begroting zijn opgenomen (waarbij het extra onderhoudsbudget van 2021 t/m 2024 gaandeweg groeit naar het vereiste niveau) zijn juist voldoende om de onderstaande minimale, en wettelijk verplicht niveaus te behalen. Ten opzichte van de voorgaande jaren worden er dus meer middelen beschikbaar gesteld maar is het kwaliteitsniveau nu reëel (en naar beneden toe bijgesteld) gedefinieerd.

Kwaliteitsprofielen, bijgesteld na de discussie n.a.v. de beheerplannen

Gebied

A+

A

B

C

D

Ambitieprofiel

Centra

x

Sober

Parels

x

Sober

Woonwijken

x

Sober

Bedrijventerreinen

x

Sober

Hoofdinfrastructuur

x

Sober

Parken

x

Sober

Landelijk gebied

x

Sober

Begraafplaatsen

x

x

Extra/Normaal

Sportterreinen

x

Sober

Bossen en natuurterreinen

x

Sober

De kwaliteitsniveaus zijn gebaseerd op het landelijke systeem van de CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Wegenbouw). In 2020 zijn nieuwe beheerplannen met de daarvoor benodigde middelen goedgekeurd door de Raad. Deze plannen gelden vanaf 2021. In bovenstaande tabel zijn de onderhoudsniveau's opgenomen die nu van toepassing zijn. Er zijn vijf niveaus:

  • Niveau A+: Nieuwe aanleg. Dit niveau wordt praktisch niet gebruikt voor het bepalen van onderhoudskwaliteit.
  • Niveau A: Hoogwaardig. Meer dan de functie vereist. De openbare ruimte ligt er goed bij.
  • Niveau B: Functioneel, sober en doelmatig. De openbare ruimte ziet er redelijk uit, maar er is regelmatig wat op aan te merken.
  • Niveau C: Onrustig beeld met enig discomfort of hinder. Schade en vervuiling zijn zichtbaar aanwezig. Over het algemeen functioneert de ruimte nog wel. Er treden echter incidenteel onveilige situaties op.
  • Niveau D: een slecht beeld met vervuiling. Er is sprake van kapitaalvernietiging en onveilige situaties. Er zijn veel claims die vaak worden toegewezen.
Deze pagina is gebouwd op 04/19/2022 09:52:30 met de export van 04/19/2022 09:38:10